|
Merhaba arkadaşlar bugünkü konumuz MSAccess ile veritabanı oluşturmak. Asp ile veritabanı uygulamalarına geçmeden önce en azından bir veritabanını kullanabilecek kadar bilgimiz olmalı. Konumuza girmeden neden veritabanı sorusuna kısaca cevap vermeye çalışalım:
Neden Veritabanı?
Eğer dinamik bir sayfa yapmak istiyorsanız veri kaydetmek zorundasınız, çünkü dinamik sayfalarda kullanıcı ile aranızda bir çok veri alışverişi gerçekleşir. Bu alışveriş, irtibat formu, anket, forum vs aracılığıyla olur. Eğer siz veri kaydetmeye veya kaydedilen veriyi gerektiğinde sunmaya yönelik bir ortam geliştirmezseniz hafızası olmayan bir sayfa geliştirmiş olacaksınız ve sayfanızın kullanıcı ile iletişimi sadece o anlık olacaktır, sayfanız dinamik olmayacaktır (siteniz gazete, dergi vs den farklı olmayacaktır ). Verilerimizi kaydedeceğimiz ve yeri geldiğinde sunacağımız ortama veritabanı diyoruz ve dinamik sayfalar için sitelerimizde kullanıyoruz.
Veritabanı olarak kullanılabilecek dosyalar bazen metin belgeleri olabilirken büyük uygulamalar için de mssql server gibi veritabanı sunucuları kullanılır. Veritabanı nedir sorusunun en kaba ve basit cevabı; veritabanı, verilerimizi sakladığımız ortamdır.
Biz burada veritabanları içinde en kolay ve yaygın olarak kullanılan mütevazı bir veritabanı olan Ms Accessle veritabanı oluşturmayı anlatmaya çalışacağız:). Bildiğiniz gibi MsAccess aslında bir MsOffice programıdır(her ofis sürümünde var mı bilemiyorum, office XP de var olduğunu biliyorum). Görünüş olarak MsExcel'den pek bir farkı yok, menüler ve çalışma bölümleri tanıdık gelecektir. Biz web uygulamalarımızda accessin küçük bir kısmını kullanacağız(veritabanımızı oluşturma aşamasında) ve bir daha da bu dosyamıza pek uğramayacağız(inşallah pek uğramamız gerekmez). Bir defa oluşturduktan sonra artık kayıt ekleme, silme, güncelleme vs işlerini web arayüzlerimizden asp yardımıyla yapacağız, haa! yönetici olarak bu işlemleri msaccess dosyanızın üzerine çift tıklayarak da yapabilirsiniz ancak kullanıcılarınıza önce veritabanını indirin(download edin) yazacaklarınızı ordaki mesajlar tablosuna yazın sonra da diğer tablolara dokunmadan yerine yükleyin(upload edin) diyemezsiniz:). Kullanıcılara bir web arayüzü hazırlamak zorundasınız(http://www.yucomp.org/irtibat.asp gibi), bence kendinize de bir yönetim paneli hazırlayın, hazırlamazsanız veritabanınız kabardıkca düzenleme amaçlı indirip düzenleyip yüklemek işkence haline gelir(zaten veritabanının elle düzenlenmesi zorunluluk olmadıkça yapılmayan bir olaydır). "Veritabanını indirmek yüklemek de nerden çıktı?" diye soran arkadaşları duyar gibiyim, bu yazının konusu bu sorunun cevabıyla ilgili değil ancak yine de cevaplamaya çalışalım. Veritabanımızı hazırladıktan ve o veritabanına bağlı web sayfalarımızı oluşturduktan sonra(yani sitemizi oluşturduktan sonra) veritabanımızla beraber tüm dosyaları internete çıkarırız(yükleriz), internete yani herkesin görebileceği yere, çünkü sitemiz bizim bilgisayarımızdayken onu sadece biz görebiliriz. . . yani sitenizi internete yükleyince veritabanınız artık sizden uzaklarda oluyor, herkesin görebileceği yerde. . .
Sözü fazla uzatmadan access veritabanımızla uyeler adında basitçe bir tablo oluşturalım.
İlk aşama olarak access programımızı çalıştıralım, dosya>yeni diyelim. Sonra boş veritabanı deyip veritabanımız için yer ve ad beğenelim, ben bu yeri yerel sunucumda sitenin bulunacağı yer olarak seçiyorum. (Yerel sunucu da ne demek?)Bunları hallettikten sonra aşağıdaki gibi bir ekran gelmiş olmalı(Resim 1).
Resim 1
Burdan "Tasarım Görünümünde Tablo Oluştur" deyip yolumuza devam ediyoruz. Şimdi de aşağıdaki gibi bir ekran gelmiş olması gerekir.
Resim 2
Görüldüğü gibi bir alan adı var ve bir de o alanın hangi veri türüne ait olduğu girilmesi gerekiyor. Burada önemli olan her kaydımızda bulunması gereken id alan adı(siz kisino da diyebilirsiniz) ve bu alanın veri türünün "otomatik sayı" olmasıdır(bunun gerekliliğini uygulama geliştirdikçe daha iyi anlayacaksınız). Bir de tablo ilişkileri için birincil anahtar tanımlamamız gerekiyor(şimdilik gerekli değil ama yine de yapalım). id alanımızı birincil anahtar olarak ayarlamak için id satırına sağ tıklayıp birincil anahtar seçeneğini seçiniz. (resim 2)
id alanının altına almak istediğimiz verilere göre yeni alanlar oluşturuyoruz. (resim 3)
Resim 3
Alanları oluştururken her alanla ilgili özellikler aşağıda listelenmektedir, biraz karıştırın oraları kolayca öğrenirsiniz:). Mesela "yaş" alanın "varsayılan değer"i varsayılan olarak "0" olarak verilmiş, o "0" ı silerseniz girmediğiniz yaş değerleri için kişileri sıfır yaşında göstermiş olmazsınız  .
Tablolar oluşturduktan sonra kaydet düğmesine basıp tablomuzu üyeler adıyla kaydedelim. (Resim 4) 
Resim 4
Aşağıda gördüğünüz gibi tablomuz gelmiş(Resim 5), şimdi bu tabloya sağ tıklayıp tasarım görünümü derseniz tablonuzu oluşturma aşamasında yaptığınız yanlışlıkları düzeltebilirsiniz(tasarım görünümü),
Resim 5
Çift tıklarsanız gelen sayfanın excel den pek de bir farkı olmadığını göreceksiniz. Çift tıklayıp veritabanımızın ilk kayıtlarını elle ekleyelim(normalde nasıl ekliyorduk?Asp destekli web arayüzlerimizle) (Resim 6)
Resim 6
Sonra da kaydedip çıkalım, veritabanımız hazır, uyeler adında bir tablosu, tablosunda 2 de kaydı var, hayırlı olsun:)
Bu veritabanını http://www.yucomp.org/dosyalar/vt1.mdb adresinden bilgisayarınıza indirebilirsiniz. İyi çalışmalar, başarılar dilerim, sorularınızı forumlarımızda sorabilirsiniz.
NOT: Sitemizde asp ile veritabanı işlemlerinden kayıt eklemeyle ilgili bir ders bulunmaktadır, var olan kayıtların düzenlemesi kod olarak kayıt eklemekten neredeyse farksızdır. Silme işlemi ise bir kaç satır koddan ibarettir. Bu işlemleri öğrenmenin en iyi yolu yazılmış hazır kodları incelemek ve kopyala-yapıştır yaparak da olsa bunları kendi çalışmalarınızda kullanmaktır. Hazır asp kodlarını www.aspindir.com sitesinden inceleyebilirsiniz. Özellikle "üyelik sistemi" kodları daha öğreticidir, basit olanlardan başlayınız. İyi çalışmalar
|
.